ده نکته درمورد هوندا کاب: پرفروش ترین وسیله نقلیه موتوری دنیا

هوندا کاب (Cub) یا سوپرکاب (Supercub)، موتور سیکلتی از نوع آندربن است که به طور پیوسته از سال ۱۹۵۸ تاکنون با یک انجین تک سیلندر چهار زمانه در حجم های ۴۹ تا ۱۲۴ سی سی تولید شده است. آمار ها نشان می دهد تا سال ۲۰۱۷، بیش از صد میلیون دستگاه انواع هوندا کاب یا سوپر کاب تولید و در جهان به فروش رفته است. در نتیجه، این موتورسیکلت، عنوان پرفروش ترین وسیله نقلیه موتوری تاریخ را به خود اختصاص داده است و سهم بزرگی در رسیدن شرکت هوندا به جایگاه فعلی آن داشته است. یکسال پس از عرضه سوپرکاب، هوندا تبدیل به بزرگترین سازنده موتورسیکلت در دنیا شد. موتورنامه در زیر نگاهی دارد به ده نکته جالب تاریخی مرتبط با موتورسیکلت هوندا کاب یا سوپرکاب.

۱- تحقیق و توسعه هوندا کاب در سال ۱۹۵۶، یعنی ۸ سال پس از تاسیس شرکت هوندای ژاپن، آغاز شد.

شرکت هوندای ژاپن در سال ۱۹۴۸ تاسیس شد. اولین محصولی که تمام آن ساخت هوندا بود موتورسیکلتی به نام Honda d-Type یا Dream بود که در سال ۱۹۴۹ تولید شد و ما در موتورنامه آن را قبلا معرفی کرده ایم. در سال ۱۹۵۶، سوئیچیرو هوندا (بنیانگذار اصلی) و تاکئو فوجیساوا، مدیر عامل و یکی از بنیانگذاران هوندا، برای بررسی وضعیت صنعت موتورسیکلت اروپا به این قاره سفر کردند. فوجیساوا عقیده داشت که باید روی تولید موتورسیکلت های با حجم انجین پایین برای مصرف عموم مردم متمرکز شد. این سفر به آن ها نشان داد که اولاً، شرایط هر کشور و نحوه استفاده از موتورسیکلت در کشورها با یکدیگر متفاوت است. دوماً، حق با فوجیساوا بوده که برای رفع نیاز بازار ژاپن، باید محصولی با حجم انجین پایین ساخت. سوم اینکه، نیاز به محصولی متفاوت و برتر از موتورهای گازی و اسکوتر اروپایی است. دستور مدیران هوندا، برای ساخت چنین وسیله ای که هدف آن جذب توده‌ مردم بود و در نهایت به تولید سوپرکاب منجرشد، به کارکنان طراحی خود این بود:

• «چیزی بسازید که جمع و جورباشد»
• «چیزی بسازید که کار با آن آسان باشد»

۲- هدف در طراحی انجین کاب، رسیدن به توان ۴ اسب بخار بود

سوئیچیرو هوندا برای انجین سوپرکاب دو هدف تعریف کرد: اول این که محصول جدید باید حداقل چهار اسب بخار قدرت داشته باشد و دوم این که باید از فناوری چهار زمانه در آن استفاده شود (چون به نظر او صدای موتورسیکلت های دوزمانه ای که او در اروپا دیده بود آزاردهنده بود). درست است که امروزه، توان چهار اسبی چیز زیادی نیست، اما برای آن زمان، که انجین ۵۰ سی سی ۲ زمانه Cub F تنها ۱ اسب بخار قدرت داشت، رقم بزرگی بود و عملا مهندسان هوندا را مجبور می کرد که به یک باره توان خروجی انجین جدید را ۴ برابر کنند!. جالب است بدانیم همه این بلند پروازی ها، در زمانی اتفاق می افتاد که فقط ۱۰ درصد از جاده های ژاپن آسفالت بود!

یکی از راه‌حل ها طراحی انجینی، با سوپاپ های بزرگتر بود. اما مشکل این جا بود که شمع های ۱۲ میلی متری استاندارد، جایی برای بزرگتر کردن سوپاپ ها باقی نمی گذاشتند. آن ها به یک شمع کوچکتر ۱۰ میلی متری نیاز داشتند، اما چنین شمعی وجود نداشت. بنابراین هوندا با شرکت NGK (سازنده شمع) برای ساخت چنین شمعی همکاری کرد و آن را ساختند. نتیجه این که، موتور ۵۰ سی سی چهار زمانه هوندا سوپرکاب، ۴٫۵ اسب بخار در ۹۵۰۰ دور در دقیقه نیرو تولید کرد و مصرف سوخت آن بسیار بهتر از هر انجین دو زمانه آن زمان بود. چالش دیگر خنک کردن انجین بود. اگر مدل های اولیه این انجین را ببینید، متوجه سوراخی در وسط سرسیلندر خواهید شد که برای گردش هوا تعبیه شده بود.

۳- هشت نوع کلاچ گریز ازمرکز ساخته شد تا به نتیجه دلخواه رسیدند

کلاچ گریز از مرکز نیمه اتوماتیک یک مفهوم نسبتاً جدید اما مهم برای موتورسیکلت های هوندا در آن زمان بود. آقای هوندا موتورسیکلتی می خواست که “پیک های تحویل غذا بتوانند با یک دست آن را برانند“. چالش فنی گیربکس نیمه اتومات، درگیر شدن و خلاص شدن کلاچ در هماهنگی با تعویض دنده بود. همچنین سیستم کلاچ باید هنگام توقف کردن و شروع حرکت به طور خودکار خلاص و یا درگیر می شد. این چالشی بود که سویچیرو هوندا را شب های زیادی بیدار نگه داشت.

طراح ارشد سیستم انتقال نیرو در شرکت هوندا، آکیرا آکیما، برای این چالش پاسخی یافت. او در جایی می گوید: “یک روز در حال ترک محل کار به آقای هوندا گفتم، می توانیم با استفاده از یک پیچ، نیروی چرخشی حاصل از حرکت ضربه ای را به نیروی محوری تبدیل کنیم، اما نگران تجمیع نیروهای چرخشی همزمان و مشکلات آن هستم. از طرف دیگر خود سیستم کلاچ مقداری مقاومت (Drag) دارد که ممکن است بخشی از نیروهای چرخشی را خنثی کند و مشکل خاصی بوجود نیاید. درست در همین لحظه پیرمرد (آقای هوندا) به طرف من برگشت و گفت: همین است. کلاچ مقاومت دارد. من مطمئن هستم که می توانیم آن را انجام دهیم. به او گفتم موافقم و او پاسخ داد: ظاهرا من و تو گاهی اوقات مثل هم فکر می کنیم! و کلی خندیدیم. این گونه بود که مشکل حل شد و از دست رفت و آمدهای مداوم هر روزه او به اتاقم نجات یافتم.”

۴- چرخ های ۱۷ اینچی، برای تناسب با قد ژاپنی ها انتخاب شد

امروزه چرخ های ۱۷ اینچی رایج است و موضوعی بدیهی فرض می شود، اما زمانی که به دنبال اندازه مناسب چرخ برای هوندا سوپرکاب بودند، چنین اندازه ای وجود نداشت. در آن زمان، سایز چرخ بسیاری از موتورسیکلت های اروپایی شبیه به سایز چرخ دوچرخه ها- بین ۲۴ تا ۲۶ اینچ – بود. این موضوع برای هوندا قابل قبول نبود، زیرا ژاپنی ها قد بلند نبودند و لزوما باید سایز چرخ کوچکتر باشد تا پاها بتواند به زمین برسد و سوار شدن و استفاده از موتورسیکلت آسان باشد.

 

در نهایت، سایز ۱۷ اینچ انتخاب شد، اما مشکل این بود که هیچ کس در آن زمان تایرهای ۱۷ اینچی تولید نمی کرد. سرانجام یک تایرساز کوچک نیز پیدا شد که ریسک کند و چنین تایری را بسازد.

۵- برای اولین بار، در مجلات زنان برای موتورسیکلت تبلیغ شد

در آن سال ها هنوز، موتورسواری یک فعالیت مردانه بود. سوپر کاب قرار بود این قالب را، به خصوص در بازار داخلی ژاپن، بشکند. هوندا کاب طراحی جذابی داشت و کمپین های تبلیغاتی زیادی هم برای آن در مجلات زنانه انجام شد (چیزی که در آن زمان بی سابقه بود). تبلیغات دو صفحه ای با عکس های رنگی، زیبا بودند و زنان به تصویر کشیده شده در آن ها نشان دهنده دوران جدیدی از سبک زندگی فعال و مستقل در دنیای صنعتی بود.

۶- طرح دوشاخ جلو کاب، الهام گرفته از کارتن والت دیزنی بود

گاهی اوقات الهام برای طراحی موتورسیکلت از جاهای عجیبی می آید. کیمورا سان، یکی از طراحان هوندا سوپرکاب، می گوید:

“من صحنه ای را در فیلم دیزنی بامبی (Bambi) دیدم که در آن، بامبی با سرعت تمام در حال دویدن بود و موقع ایستادن پاهای او  رو به جلو کشیده شده بود. آن صحنه در ذهن من ماندگار شد و من از آن تصویر، در طراحی دوشاخ جلو سوپرکاب استفاده کردم.”

۷- رنگ کاب، الهام گرفته از رنگ های آسمان و دریا بود

کیمورا سان می گوید: “انتخاب رنگ های سایه روشن آبی برای سوپرکاب، تصادفی نبود. می‌خواستیم ترکیب رنگی ایجاد کنیم که تداعی کننده آرامش و روشنایی باشد. ترکیب رنگی آبی دریا و آسمان برای اکثر ژاپنی ها آشنا و دوست داشتنی بود.”

 

او در مورد زین قرمز رنگ هوندا کاب می گوید: “به دنبال رنگی برجسته و متضاد بودیم. آقای هوندا یک پیراهن قرمز می پوشید و یک ماشین اسپورت قرمز می راند. همین کافی بود تا بفهمیم کدام رنگ را انتخاب کنیم”.

۸- فروش سی هزار دستگاه در ماه، پیش بینی شده بود

وقتی مدل نهایی سوپرکاب در دسامبر ۱۹۵۷ تکمیل شد، مدیر عامل هوندا (فوجیساوا) فریاد زد: “ما می توانیم سی هزار دستگاه از این موتورسیکلت را بفروشیم!”

در آن زمان، هوندا حدود چهل هزار دستگاه موتورسیکلت در ماه می فروخت و بنابراین کارکنان از شنیدن رقم ۳۰۰۰۰ دستگاه در سال هیجان زده نشدند. اما منظور فوجیساوا چیز دیگری بود. او به کارکنانش گفت: “منظورم ۳۰۰۰۰ در سال نیست، منظورم ۳۰۰۰۰ در ماه است”!  نیازی به گفتن نیست که عدد واقعی فروش از سی هزار دستگاه هم رد کرد.

۹- دولت ژاپن با درخواست وام یک میلیون دلاری هوندااز طرف دولت ژاپن رد شد

حتی در آن دوران (اواخر دهه ۱۹۵۰) هم، فوجیساوا (مدیر عامل هوندا)، می دانست که موفقیت هوندا در گرو موفقیت در بازار آمریکا است. او براین باور بود که هوندا باید این کار را با توسعه شبکه فروش خود و افتتاح یک شرکت تابعه مستقل در آمریکا انجام دهد. او این کار را به دستیار فروش ۳۹ ساله شرکت، کیهاچیرو کاواشیما، سپرد. برای راه اندازی این کسب و کار، هوندا درخواستی برای ۱ میلیون دلار وام سرمایه گذاری داد. اما این درخواست توسط وزارت دارایی ژاپن، که جریان خروج ارز از ژاپن را کنترل می کرد رد شد. دولت ژاپن به این سرمایه گذاری چنان بی اعتماد بود که  تنها با ۲۵۰۰۰۰ دلار آن موافقت کرد، آن هم به شرطی که فقط نیمی از این پول به صورت نقدی از کشور خارج شود. کاواشیما صد هزار دلار برای خرید ساختمانی در بلوار پیکو در لس آنجلس خرج کرد و در حالی که کمتر از سی هزار دلار برای گرداندن کسب و کار داشت، مجبور شد برای خرید یک وانت شورولت وام بگیرد. او بعدها، در یک مصاحبه به طعنه گفت: “من خیلی اهل حساب و کتاب نیستم!”

۱۰- قرار نبود سوپرکاب محصول اصلی هوندا در آمریکا باشد

هنگامی که هوندای ژاپن، شرکت هوندای آمریکا را در سال ۱۹۵۹ تأسیس کرد، سه موتورسیکلت به نام Dream، Benly و سوپر کاب را وارد آن بازار کرد. در ابتدا، سوپرکاب به عنوان محصول جانبی در کنار دو محصول دیگر تلقی می شد. اما Dream و Benly با مشکلات فنی در انجین مواجه شدند و کل محموله این دو موتورسیکلت را برای تعمیر به ژاپن پس فرستادند و فقط سوپرکاب برای فروش باقی ماند.

ظاهر منحصر به‌ فرد هوندا سوپرکاب، بسیار متفاوت از هر موتورسیکلت دیگری بود که مصرف‌کننده آمریکایی در آن زمان دیده بود. قیمت ۲۵۰ دلاری باورنکردنی و مقرون به صرفه آن نیز موجب شد که سوپر کاب محبوبیت پیدا کند و به فروش رسد. این گونه بود که، سوپر کاب به محصول اصلی هوندا در آمریکا تبدیل شد.